Музей-сядзіба Пружанскі палацык
Меню сайта
Катэгорыі каталога
Сядзіба
Музейная справа
Прэс-архіў
Музей
Бібліятэка
Пошук
Сябры сайта
Іншыя архіўныя і бібліяграфічныя дадзеныя.

У дакументах, прысвечаных гаспадарчым справам у секвестраваным маёнтку Пружаны за 1866 г., ёсць згадванне аб неабходнасці вырабіць частковы рамонт у "палацы". Так, патрабавалі "непременной починки … два совершенно изгнивших крыльца, балкон на первом этаже и обваленные чугунные перила, балкон на третьем этаже, совершенно изгнивший, и починки во многих местах жестяной крыши на оном доме ..." З наступных дакументаў няясна, ці быў выраблены рамонт у будынку.

Сучаснікі высока ацэньвалі "палац" У. Швыкоўскага. Ужо вядомы нам Э.Лабко пісаў аб ім што гэта "дом, отличающийся изящною легкою архитектурною в швейцарском вкусе" і "еще более замечательны изящество и вкус внутреннего устройства дома", не спыняючыся, аднак, падрабязна на яго "внутреннем устройстве" . Якія пісалі аб "палаце" праз паўстагоддзя пасля Лобко карэспандэнты "Ziemia" , "легким, в стиле новоитальянском".

 Дадзеныя інвентара 1864-66 г.г. і іншых пісьмовых крыніц дапаўняюць 2 малюнка "палацика" другой паловы ХIХ ст.

Першы выкананы нейкай Наврачыньскай і змешчаны ў часопісе "Liosy" у №276 за 1870 г. Другі малюнак прыналежыць руцэ вядомага мастака архітэктурных помнікаў Беларусі Н. Орды і датаваны 1877 г. Калі параўнаць два гэтых малюнка, няцяжка зазначыць адрозненні паміж імі ў дэталях афармлення фасадаў будынка. Так, "Цветочная зала" на малюнку Наврачыньскай мае прастакутныя абрысы, а не паўкруглыя (паводле інвентара).
 У той жа час, на малюнку Н.Орды адгадваецца менавіта зашклёнае паўкола веранды "Залы". Далей, калі ў Наврачыньскай на паўднёвым фасадзе правага крыла будынка намаляваны балкон з аблямоўваннем балконных дзвярэй "маркизами", то ў Арды пад балконам бачым каменны "ганок" - ганак, згадванае інвентаром. Тое ж самае дакранаецца балкона на другім паверсе левага крыла "палаца". На малюнку 1877 г. пад гэтым балконам "появляется" рызаліт з вялізным венецыянскім акном якія знаходзіліся на першым паверсе "Большой залы". Аналагічнай выявай ідзе справу і з іншымі элементамі фасадаў будынка. Калі адны адрозненні можна растлумачыць (пабудова "ганка" і рызаліта), то іншыя цяжкавытлумачальныя. Чым растлумачыць, напрыклад, прастакутную форму "Цветочной залы" у Наврачыньскай , калі інвентар выразна паказвае на тое, што яна была (і ёсць) паўкруглай. У дадзеным выпадку мы можам належыць толькі на дакументальнае сведчанне інвентара.

З малюнкаў хаты ХХ у. мы размяшчаем толькі яго пазначэннем на плане маёнтка Пружаны 1902 г. Контуры будынка на гэтым плане нанесеныя прыблізна. Судзячы па малюнку, поўнача-заходняй прыбудовы да "палацу" яшчэ не існавала.

Аб планіроўцы памяшканняў будынка ў 20-х гг. XX у. даюць паданне яго папавярховыя планы 1923 і 1929 гг., складзеныя з нагоды размяшчэнні ў хаце кн. Арбеліяні павятовага стараства. Супаставіўшы іх паміж сабою, няцяжка зазначыць змены ва ўнутраным абліччы будынка. Так, бачны, што ў 1923 г. была запланаваная і ажыццёўленая прарубка праходу з пярэдняга пакоя прама да лесвіцы на 2 паверх. Зыходзячы з гэтых планаў, цяжка судзіць, ці была ўжо прыбудаваны да яго поўнача-заходні корпус. Змешчаная ў нашым распараджэнні фатаграфія хаты 30-х гг. зафіксавала гэтую прыбудову.

Першы паверх.

Другі паверх.

Трэці паверх.


Хостинг от uCozmoy.su © 2024